Vix endeksi (korku endeksi) basit bir anlatımla piyasalardaki stresin ve korkunun seviyesini ölçümleyen bir endekstir. Volatility Index (Oynaklık Endeksi) olarak da bilinir. ABD’li yatırımcılar başta olmak üzere (S&P 500 borsa endeksi ile hesaplandığından) dünyanın her yerinde takip edilen önemli bir göstergedir. Korku endeksinin yüksek olması borsa gibi riskli varlıkların değerinin azalacağına, altın ve tahviller gibi güvenli varlıkların değerinin yükseleceğine yorumlanır.
Vix endeksi (korku endeksi) “piyasa kurtları” olarak anılan yatırımcılar tarafından dikkatle takip edilir. Endeks 15 – 20 arasında iken yatırımcılar risk almaya meyilli olurlar. Endeksin değerinin yüzde 20 altında olması piyasalarda volatilitenin düştüğünü, yatırımcıların ekonominin durumundan endişe duymadıklarını gösterir. 20 – 25 arasında olması piyasaların “idare eder” durumda olduğuna işaret eder. 25 – 30 arasında olması finansal piyasalarda kaygı verici bir bozulma olduğunu gösterir.
Araştırmalara göre korku endeksi yüzde 30’un üzerine çıktığında yatırımcılar ekonominin gidişinden korkmaya başlamaktadırlar ve risk algıları yükselmektedir. Vix endeksi tarihi zirvesini 2008 küresel ekonomik krizi sırasında, 80.86’ya yükselerek yapmış, Covid 19 yüzünden de ikinci en yüksek değerine ulaşarak zaman zaman 50 – 60 arasına çıkmıştır.
Endeksin 31 ve daha yüksek sayıları göstermesi piyasaların çetin bir dönemden geçtiğine işaret eder.
Genellikle standart sapma yöntemiyle ölçülen volatilite endeksi finans piyasalarında herhangi bir ürünün fiyatında belirli bir zaman aralığı içinde gerçekleşen değişikliklerle, oynaklıkla, dalgalanma seviyesiyle ilgilidir. Korku endeksinin yükselmiş olması al – sat işlemleri yapan traderların aldıkları opsiyonlarla piyasaya yansır. Bu noktada opsiyon ve opsiyon sözleşmeleri hakkında da biraz bilgi vermek gerekir:
Opsiyon, kişiye almak istediği malı önceden belirlenmiş bir fiyattan alma veya satma hakkını veren finansal bir araçtır. Alım opsiyonu veya satım opsiyonu şeklinde olabilir. Bir tür sigorta veya kaparo ödemesi olarak düşünülebilir. Opsiyon sözleşmesi yaptığınızda, belirli bir miktardaki herhangi bir varlığı belirlenmiş bir zamana kadar, bugünden belirlenen fiyattan satın alma veya satma hakkına sahip olmuş olursunuz. Opsiyon alım – satımı yapan bir yatırımcı, önünü görmek ve yatırım portföyündeki finansal varlığı veya emtiayı zarara uğratmamak düşüncesiyle hareket eder.
